Niyet, bir işin ne için yapıldığını düşünmeksizin kalben bilinmesi, bir şeye yönelinmesi ve karar verilmesi gibi mânâları çağrıştırır. Kalbe ait bir faaliyet olmasına rağmen, niyetin dil ile de söylenmesi efdal görülmüştür. Her amelin bir niyeti olduğu gibi, ibadetlerin de niyeti vardır. Meselâ namazın niyeti, sırf Allah rızası için namaz kılmayı istemek ve kılınacak namazın hangi namaz olduğunu bilmektir. Yapılan amellerin kıymeti, niyetlerimizle alâkalıdır. Nice büyük icraatlar vardır ki, âhiret adına bir şey ifade etmez. Görünmeyen pek çok icraatlar vardır ki, âhiret adına çok büyük şeyler ifade eder.
Altmış-yetmiş sene gibi kısa bir ömürle ebedî bir hayat (cennet) nasıl kazanılır? Bunun imkân dâhilinde olduğunu akıl ve mantığımıza inandırabilmek için akla yaklaştırıcı bir misâl olarak matematikteki tabii (doğal), tam ve reel sayılar kümelerini kullanabiliriz.
Tabii sayılar dendiğinde; 0,1,2,3… şeklinde sonsuza kadar sayılabilen sayılar akla gelir. Bunlar, sayı doğrusunda, 0, 1, 2, 3… şeklinde gösterilir.
Tam sayılar; …-3,-2,-1,0,1,2,3… şeklinde saydığımız sayılardır. Bunlarda sayı doğrusunda,
… -3 -2 -1 0 1 2 3 …

şeklinde gösterilir.
Yukarıda görüldüğü gibi tam sayılar, tabii sayıları da içine alır. Reel sayılar, tam sayılar kümesini içine almakla birlikte, aklımıza gelen her türlü küsûratlı sayıları da kümesinde bulundurur. Meselâ sayı doğrusunda -1 ve +1’in dâhil olduğu aralığı inceleyelim.
-1 0 1

Yukarıdaki sayı doğrusunda -1 ve +1’in dâhil olduğu aralıkta, kaç tane tabii sayı vardır sorusunun cevabı ikidir. Bu cevabın kümesine A denirse, A={0,1}şeklinde gösterilir.
Kaç tane tam sayı vardır? sorusunun cevabı ise üç olup, cevabın kümesine B denilirse, bu küme B={-1,0,1} şeklinde gösterilir. Ancak -1 ve +1’in dâhil olduğu aralıkta kaç tane reel sayı vardır sorusunun cevabı, sonsuzdur. Aşağıdaki sayı doğrusunda -1 ve +1 aralığına küsûratlı sonsuz tane sayı yerleştirmek mümkündür. Matematikte bu küçük aralık içinde bile sonsuzluk yakalanabiliyor.
-1 -0,5 -0,2 0 0,2 0,5 1

Verilen -1 ve +1 aralığını eksi sonsuz ile artı sonsuz aralığında değerlendirdiğimizde -1 ve +1 aralığı yok denecek kadar küçüktür. Sonsuz ile kıyaslanan sayı aralığı, ne kadar küçük olursa olsun, alınan aralık içinde reel sayılar dikkate alındığında netice, sonsuza gidiyor. Şimdi bu durumu, bir misâl olarak kullanalım ve hayatımıza kıyaslayalım:
Hayatımız oldukça kısa olmasına rağmen, yapılacak çok iş vardır. Hayallerimiz, beklentilerimiz ve kazanmak istediğimiz şeyler sayılamayacak kadar çoktur. Hayatı nefsî isteklerimize göre harcarsak âhirette içinden çıkılmaz bir duruma düşmemiz kaçınılmaz olacaktır. Fakat hayatın gâyesini bilir, niyetlerimizi ve gayretlerimizi Allah’ın (cc) rızasını kazanmaya göre ayarlarsak, o zaman yaptığımız ameller sonsuzluk kazanarak bizi ebediyete taşıyabilir. Yapılan amelin büyük yahut küçük olması, çok önemli değildir. Yeter ki O’nun (cc) rızası istikametinde olsun. Aralık ne kadar küçük olursa olsun -1 ve +1 aralığının sonsuzluk kazanması gibi, niyet ve istek, reel sayı olarak kabul edilirse, sonsuza yakın değerlere ulaşılabilir. Seksen yıllık bir ömrü düşünelim. Yıllarını 1,2,3 diye 80’e kadar sayarız. Ama bir yılın içindeki ayları, ayların içindeki günleri, günlerin içindeki saatleri, saatlerin içindeki dakikaları, dakikaların içindeki saniyeleri, saniyelerin içindeki saliseleri sayarken sadece bir yıl içinde binlerce zamandan söz etmek mümkündür. En küçük zaman dilimi olan saliseler içinde, zihnimizden geçirdiğimiz düşüncelerimizi, niyetlerimizle binlerce yıla çevrilebilir ve ebedî saadet olan cennet hayatını Cenab-ı Hakk’ın lütufları ile kazanabiliriz. Hâsılı, insan yaptığı her hareketinin neticesini niyeti ile belirler. Yaptıklarını iyi bir niyetle yapar ve bu şekilde yaşamaya çalışırsa, o zaman insanın ömrünün saniyeleri âhirette seneler hükmünü alır. Normal âdetler gâyet semereli ibadet derecesine çıkar ve insan bu şekilde normal bir varlık olmaktan kurtulup ebedî saadetlere namzet ve Cenâb-ı Hakk’a muhâtap olmaya lâyık bir kıymete yükselir.